Wednesday 18 March 2015

Bình Ngô Đại Cáo (phiên âm)





Bình Ngô (0) đại cáo

Đại thiên hành hóa hoàng thượng nhược viết。
Cái văn﹕ nhân nghĩa chi cử, yếu tại an dân, điếu phạt
(1) chi sư mạc tiên khử bạo。 duy ngã Đại Việt chi quốc, thật vi văn hiến chi bang。 san xuyên chi phong vực kí thù, nam bắc chi phong tục diệc dị。 tự Triệu Đinh Lí Trần chi triệu tạo ngã quốc, dữ Hán Đường Tống Nguyên nhi các đế nhất phương。 Tuy cường nhược thì hữu bất đồng nhi hào kiệt thế vị thường phạp。 

Cố Lưu Cung (2) tham công dĩ thủ bại, nhi Triệu Tiết (3) hảo đại dĩ xúc vong。 Toa Đô (4) kí cầm ư Hàm Tử quan, Ô Mã (5) hựu ế ư Bạch Đằng hải。 kê chư vãng cổ, quyết hữu minh trưng。 
Khoảnh nhân Hồ (6) chánh chi phiền hà。 Chí sử nhân tâm chi oán bạn。 Cuồng Minh tí khích, nhân dĩ độc ngã dân; ác đảng hoài gian, cánh dĩ mại ngã quốc (7) 。 Hân thương sanh ư ngược diễm, hãm xích tử (8) ư họa khanh。 Khi thiên võng dân, quỷ kế cái thiên vạn trạng; liên binh kết hấn nhẫm ác đãi nhị thập niên。 Bại nghĩa thương nhân, càn khôn cơ hồ dục tức;trọng khoa hậu liễm, san trạch mĩ hữu kiết di。 Khai kim tràng tắc mạo lam chướng nhi phủ san đào sa, thải minh châu tắc xúc giao long nhi căng yêu thộn hải。 nhiễu dân thiết huyền lộc  (9) chi hãm tỉnh, điễn vật chức thúy cầm chi võng la。Côn trùng thảo mộc giai bất đắc dĩ toại kì sanh, quan quả điên liên (10) câu bất hoạch dĩ an kì sở。Tuấn sanh linh chi huyết dĩ nhuận kiệt hiệt  (11) chi vẫn nha; cực thổ mộc chi công dĩ sùng công tư chi giải vũ (12) 。 Châu lí chi chinh dao trọng khốn, lư diêm chi trữ dữu giai không。 Quyết đông hải chi thủy bất túc dĩ trạc kì ô, khánh nam san chi trúc (13) bất túc dĩ thư kì ác。 Thần dân chi sở cộng phẫn, thiên địa chi sở bất dong。
Dư phấn tích (14) Lam San, tê thân hoang dã。 Niệm thế thù khởi khả cộng đái, thệ nghịch tặc nan dữ câu sanh。 Thống tâm tật thủ giả thùy thập dư niên, thường đảm ngọa tân giả cái phi nhất nhật。 Phát phẫn vong thực, mỗi nghiên đàm thao lược chi thư, tức cổ nghiệm kim, tế thôi cứu hưng vong chi lí。 Đồ hồi chi chí ngụ mị bất vong。 Đương nghĩa kì sơ khởi chi thì, chánh tặc thế phương trương chi nhật。 

Nại dĩ﹕ nhân tài thu diệp, tuấn kiệt thần tinh。 bôn tẩu tiên hậu giả kí phạp kì nhân, mưu mô duy ác giả hựu quả kì trợ。 đặc dĩ cứu dân chi niệm, mỗi uất uất nhi dục đông; cố ư đãi hiền chi xa,thường cấp cấp dĩ hư tả  (15) 。 
Nhiên kì đắc nhân chi hiệu mang nhược vọng dương, do kỉ chi thành thậm ư chửng nịch  (16) 。 Phẫn hung đồ chi vị diệt, niệm quốc bộ chi tao truân。 Linh San  (17) chi thực tận kiêm tuần , Khôi huyện chi chúng vô nhất lữ。 cái thiên dục khốn ngã dĩ hàng
quyết nhậm, cố dữ ích lệ chí dĩ tế vu nan。 Yết can vi kì (18) , manh lệ (19)  chi đồ tứ tập; đầu dao  (20) hưởng sĩ, phụ tử chi binh nhất tâm。 Dĩ nhược chế cường, hoặc công nhân chi bất bị;dĩ quả địch chúng thường thiết phục dĩ xuất kì。 

Tốt năng dĩ đại nghĩa nhi thắng hung tàn, dĩ chí nhân nhi dịch cường bạo。 Bồ Đằng (21)  chi đình khu điện xiết (22) , Trà Lân (23)  chi trúc phá hôi phi。 Sĩ khí dĩ chi ích tăng, quân thanh dĩ chi đại chấn。 Trần Trí San Thọ (24) văn phong nhi sỉ phách, Lí An Phương Chánh (24) giả tức dĩ thâu sanh。 Thừa thắng trường khu, Tây Kinh (25) kí vi ngã hữu; tuyển phong tiến thủ,Đông Đô (25) tận phục cựu cương。 Ninh Kiều (26) chi huyết thành xuyên, lưu tinh vạn lí; Tốt Động (27) chi thi tích dã, di xú thiên niên。 Trần Hiệp (28) tặc chi phúc tâm, kí kiêu kì thủ; Lí Lượng (28) tặc chi gian đố, hựu bạo quyết thi。 Vương Thông (28) lí loạn nhi phần giả ích phần, Mã Anh (28) cứu đấu nhi nộ giả ích nộ。 bỉ trí cùng nhi lực tận, thúc thủ đãi vong; ngã mưu phạt nhi tâm công (29) , bất chiến tự khuất。 Vị bỉ tất dịch tâm nhi cải lự, khởi ý phục tác nghiệt dĩ tốc cô (30) 。 Chấp nhất kỉ chi kiến dĩ giá họa ư tha nhân, tham nhất thì chi công dĩ di tiếu ư thiên hạ。 toại lệnh Tuyên Đức (31) chi giảo đồng, độc binh vô yếm; nhưng mệnh Thạnh Thăng (32) chi nọa tướng, dĩ du cứu phần。 
Đinh Mùi cửu nguyệt Liễu Thăng toại dẫn binh do Khâu Ôn (33) nhi tiến, bổn niên thập nguyệt Mộc Thạnh hựu phân đồ tự Vân Nam nhi lai。 dữ tiền kí tuyển binh tắc hiểm dĩ tồi kì phong, dữ hậu tái điều binh tiệt lộ dĩ đoạn kì thực。 Bổn nguyệt thập bát nhật Liễu Thăng (32) vi ngã quân sở công, kế trụy ư Chi Lăng (34) chi dã; bổn nguyệt nhị thập nhật Liễu Thăng hựu vi ngã quân sở bại,thân tử ư Mã Yên (35) chi san。Nhị thập ngũ nhật Bảo Định Bá Lương Minh trận hãm nhi táng khu, nhị thập bát nhật thượng thư Lí Khánh (37) kế cùng nhi vẫn thủ。 Ngã toại nghênh nhận nhi giải, bỉ tự đảo qua tương công。 Kế nhi tứ diện thiêm binh dĩ bao vi, kì dĩ thập nguyệt trung tuần nhi điễn diệt。 Viên tuyển tì hưu (38) chi sĩ, thân mệnh trảo nha chi thần。 ẩm tượng nhi hà thủy can, ma đao nhi san thạch quyết。 nhất cổ nhi kình (39) khô ngạc đoạn, tái cổ nhi điểu tán quân kinh。 Quyết hội nghĩ ư băng đê, chấn cương phong ư cảo diệp。 Đô đốc Thôi Tụ (40) tất hành nhi tống khoản, thượng thư Hoàng Phúc (41) diện phược dĩ tựu cầm。 Cương thi tắc Lạng Giang (42) Lạng San chi đồ,chiến huyết xích Xương Giang Bình Than (43) chi thủy。 Phong vân vi chi biến sắc,nhật nguyệt thảm dĩ vô quang。 Kì Vân Nam binh vi ngã quân sở ách ư Lê Hoa (44) , tự đỗng nghi hư hát nhi tiên dĩ phá phủ; kì Mộc Thạnh chúng văn Liễu Thăng vi ngã quân sở bại ư cần trạm, toại lận tạ bôn hội nhi cận đắc thoát thân。 Lãnh câu chi huyết xử phiêu, giang thủy vi chi ô yết;Đan Xá chi thi san tích, dã thảo vi chi ân hồng。 lưỡng lộ cứu binh kí bất toàn chủng nhi câu bại, các thành cùng khấu diệc tương giải giáp dĩ xuất hàng。 
Tặc thủ thành cầm, bỉ kí điệu ngạ hổ khất liên chi vĩ; thần vũ bất sát (45) , dữ diệc thể thượng đế hiếu sanh chi tâm。 Tham tướng Phương Chánh, nội quan Mã Kì, tiên cấp hạm ngũ bách dư tao, kí độ hải nhi do thả hồn phi phách tán; tổng binh Vương Thông, tham chánh Mã Anh, hựu cấp mã sổ thiên dư thất, dĩ hoàn quốc nhi ích tự cổ lật tâm kinh。 Bỉ kí úy tử tham sanh, nhi tu hảo hữu thành; dữ dĩ toàn quân vi thượng, nhi dục dân chi đắc tức。 Phi duy mưu kế chi cực kì thâm viễn, cái diệc cổ kim chi sở vị kiến văn。
Xã tắc dĩ chi điện an,san xuyên dĩ chi cải quan。 Càn khôn kí phủ nhi phục thái, nhật nguyệt kí hối nhi phục minh。 Vu
dĩ khai vạn thế thái bình chi cơ, vu dĩ tuyết thiên địa vô cùng chi sỉ。 Thị do thiên địa tổ tông chi linh hữu dĩ mặc tương âm
hựu nhi trí nhiên dã!
Ô hô! Nhất nhung đại định,hất thành vô cạnh chi công; tứ hải vĩnh thanh, đản bố duy tân chi cáo。 Bá cáo hà nhĩ,hàm sử văn tri。

Xem:
Bản dịch của Bùi Kỷ

No comments:

Post a Comment